Tượng Địa Tạng Bồ Tát trong văn hóa tâm linh người Việt

1. Tìm hiểu tượng Địa Tạng Bồ Tát

Hiện nay, khi chúng ta bước vào bất kỳ một ngồi chùa nào, chúng ta thường thấy thờ một pho tượng hình dáng một người xuất gia, đội mũ (hoặc không đội mũ), vẻ mặt từ bi, một tay cầm tích trượng, một tay cầm quả cầu lửa. Đó chính là tượng Địa Tạng Bồ Tát.

Bộ kinh nói rõ nhất về Địa Tạng Vương Bồ Tát là Bộ “Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Kinh”. Trong Kinh Đức Phật có nói rõ từ khi Ngài Địa Tạng Bồ Tát tu nhân cho đến khi thành quả vị Bồ Tát như thế nào.

Tượng Địa Tạng mang nhiều ý nghĩa lớn lao cả trong đạo Phật và trong cuộc sống. Đó chính là lý do mà pho tượng này không chỉ được các ngôi chùa mà kể cả nhiều gia đình thỉnh về thờ.

2. Ý nghĩa về tượng Địa Tạng Bồ Tát

Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện là bộ kinh căn bản cho người tu học Phật Pháp, đây là bộ kinh nói căn bản về Hiếu Đạo, là bộ kinh căn bản giúp xây dựng nền tảng của người tu học, đó là nền tảng Tâm Địa. Tâm Địa đúng đắn thì tu học sẽ đúng đắn.

Kinh Phật có câu “Dốc lòng niệm tụng Bồ Tát Địa Tạng hoặc lễ bái cúng dường hình tượng của Bồ Tát Địa Tạng thì xa lìa khổ não, không đọa ác đạo, thành tựu được 28 điều lợi ích. Trời rồng hộ niệm, quả lành ngày thêm lớn, chứa góp nhân vô lượng. Không lui sụt đạo giác ngộ, áo cơm đầy đủ, không bị bệnh dịch, khỏi nạn lửa nước. Không có giặc hại, người thấy cung kính, quỷ thần hộ trì…”

Trong Kinh có nói, Địa Tạng Bồ Tát lúc còn tu nhân, đã nhiều đời nhiều kiếp không ngừng nghỉ vì bố mẹ mà phát thệ nguyện rộng lớn, thệ nguyện cứu độ hết thảy chúng sanh khổ nạn, cho đến khi họ thành Phật mới thôi. “Địa ngục chẳng trống không, tôi chẳng thành Phật”. Vì phát nguyện như vậy, nên bây giờ đã có vô lượng vô biên chúng sanh được Ngài độ thoát, đã tu thành Phật đạo, đã thành Phật rồi nhưng Ngài vẫn còn ở địa vị Bồ Tát.

3. Ý nghĩa của tượng Ngài trong cuộc sống

Chính vì vậy, chúng ta mới thấy tâm địa của Ngài rộng lớn như thế nào. Vì thế mà ngài có danh hiệu là Địa Tạng Vương Bồ Tát.

Bộ kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện là bộ kinh mà Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thuyết ở cung trời Đao Lợi 3 tháng trước khi Ngài nhập niết bàn. Cũng ở pháp hội này, Ngài đã phó chúc cho Địa Tạng Vương Bồ Tát. Sau khi Đức Phật nhập diệt thì Địa Tạng vương Bồ Tát sẽ thay Đức Phật giáo hoá chúng sanh cho đến khi Đức Phật Di Lặc ra đời. Thời gian này rất lâu, theo như trên Kinh là phải đến 5 tỉ 670 triệu năm nữa. Rồi sau khi Đức Phật Di Lặc trụ thế giáo hoá 84.000 năm. Nhập diệt rồi thì Ngài Địa Tạng lại tiếp tục nhận trách nhiệm giáo hoá chúng sanh. Công việc của Ngài Địa Tạng thật không có lúc ngơi nghỉ.

Hình tượng Địa Tạng Bồ Tát là hình tướng người xuất gia, đội mão hoặc để đầu trần. Đặc điểm dễ nhận diện nhất về Tượng Địa Tạng Bồ Tát là một tay cầm tích trượng, một tay cầm quả cầu lửa (hạt minh châu). Ngài có thể ở tư thế đứng hoặc ngồi trên đài sen, ngồi trên kỳ lân… Hình tượng của Ngài là một biểu pháp của nhà Phật.

4. Biểu Pháp của nhà Phật

Vì thế, trong các ngôi chùa luôn đặt ở chánh điện tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát. Nhằm để cho các sư thầy, thiện nam, tín nữ,… lễ bài ngày đêm. Từ đó, có thể cầu nguyện chúng sinh an yên, sớm sinh trái ngọt, biến nguy thành an.

Trong cuộc sống, tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát mang lại cho gia chủ và các thành viên trong gia đình nhiều hiệu ứng. Cụ thể như sau:

● Những điều gia chủ cầu nguyện sẽ được Phật chứng giám, phù hộ sớm thành hiện thực. Xua đuổi tai ương, điều xấu.

● Giúp cho sức khỏe của mọi người trong nhà mạnh khỏe, tiêu trừ bệnh tật và bình an trong mọi chuyện.

Với cuộc đời kiếp sau

● Thờ tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát giúp cho thân nữ kiếp sau được đổi sang sống cuộc đời ở thân nam nhi.

● Gia chủ thật tâm cầu nguyện sẽ được Phật cho kiếp sau có thân xinh đẹp. Thoát khỏi kiếp nghèo hèn, có cuộc sống sung túc, an nhàn.

5. Các mẫu tượng Địa Tạng Bồ Tát thường gặp

Tượng Địa Tạng có hình dáng một người xuất gia, mặc áo cà sa. Một tay cầm tích trượng, một tay cầm hạt minh châu. Trong đó:

● Tích trượng là pháp khí được Đức Phật chế ra từ 12 khoen trượng để mở cửa Địa Ngục.

● Viên minh châu là biểu tượng cho trí tuệ. Soi đường chỉ lối cho chúng sanh bị giam cầm trong địa ngục đen tối thấy được ánh sáng giải thoát khỏi nhục hình.